Bình luận bản án: Phán quyết trọng tài có thể bị hủy bởi Toà án Việt Nam

Chúng ta bình luận bản án về quyết định của Toà án nhân dân Hà Nội, Việt Nam, hủy bỏ phán quyết trọng tài của Trung tâm Việt Nam Trọng tài Quốc tế (VIAC) trên cơ sở pháp lý là hợp đồng được ký bởi một người mà không có thẩm quyền, vụ án  Công ty Thủ  Đô II (Việt Nam) với  Công ty PT VINDOEXIM (Indonesia) theo bản án số 02/2005/XQDTT-ST ngày 11 tháng 5 năm 2005.

Bình luận bản án: Phán quyết trọng tài có thể bị hủy bởi Toà án Việt Nam

Sự kiện bình luận bản án về phán quyết trọng tài có thể bị hủy bởi Toà án Việt Nam.
Ngày 17 Tháng 11 năm 2003, Công ty Thủ Đô II, một doanh nghiệp tư nhân có trụ sở tại Hà Nội (Thủ Đô) và PT VindoExim, một công ty của Indonesia có trụ sở tại Jakarta, Indonesia (VindoExim) đã ký một hợp đồng mua bán urê trị giá 4 triệu USD (Hợp đồng).
Hợp đồng đã được ký kết bởi ông Phan Bá Hùng, đại diện của Công ty VindoExim, Hợp đồng yêu cầu Công ty Thủ Đô, người mua, mở một L/C trị giá 4 triệu USD trước ngày ngày 27 tháng 11 năm 2003. Công ty Thủ Đô không mở L/C trước ngày này và yêu cầu gia hạn thời hạn mở L/C này và đã bị từ chối bởi Công ty VindoExim.

Kết quả của việc không mở L/C của Công ty Thủ Đô, Công ty VindoExim khởi kiện theo thủ tục tố tụng trọng tài tại VIAC về vi phạm thỏa thuận và đề nghị thu từ Công ty Thủ Đô số tiền phạt vi phạm hợp đồng là 100.000 USD cộng với 11.000 USD chi phí pháp lý.

Vào ngày 21 tháng 7 năm 2004 VIAC tiến hành họp giải quyết tranh chấp và 31 tháng 8 năm 2004 công bố phán quyết yêu cầu Công ty Thủ  Đô phải trả 100.000 USD cho Công ty VindoExim

Đơn yêu cầu hủy bỏ phán quyết trọng tài của VIAC đã được gửi cho Toà án Việt Nam.

Ngày 24 Tháng 9 năm 2004 Công ty Thủ Đô đã nộp đơn kiện đến Tòa án Nhân dân Hà Nội yêu cầu hủy bỏ quyết định của trọng tài VIAC. Kiến nghị của Công ty Thủ Đô là dựa trên quan điểm cho rằng thoả thuận trọng tài (cụ thể là điều khoản trọng tài trong Hợp đồng) không hiệu lực theo Pháp lệnh Trọng tài thương mại và do đó quyết định trọng tài cần phải được hủy bỏ.

Công ty Thủ Đô cho rằng thoả thuận trọng tài là không hiệu lực vì chữ ký, ông Phan Bá Hùng, không đủ thẩm quyền để ký hợp đồng theo pháp luật. Đặc biệt, Công ty Thủ Co cho rằng ông Phan Bá Hùng đã không được uỷ quyền đại diện của VindoExim Co vì ông không có giấy ủy quyền cho phép anh ta ký Hợp đồng. Công ty Thủ Đô cũng cho rằng trên thực tế VindoExim không tồn tại ở Indonesia.

Sau khi kiến nghị của Công ty Thủ Đô, Ban điều hành VindoExim có thư ký bởi Chủ tịch, ông LiYanto và thành viên, ông Inwanto, xác nhận rằng ông Phan Bá Hưng thực sự là một giám đốc của VindoExim. Thư xác nhận ủy quyền của ông LiYanto và ông Inwanto không ảnh hưởng tác dụng trước Tòa án.
Quyết định của Toà án nhân dân Hà Nội

Tòa án nhận thấy, như một vấn đề của thực tế, rằng ông Phan Bá Hùng đã không có một văn bản ủy quyền từ Công ty VindoExim lúc ông đã ký Hợp đồng này. Tòa án cũng cho thấy ông Phan Bá Hùng không phải là đại diện hợp pháp của Công ty VindoExim vì ông đã không có tên như một giám đốc Công ty VindoExim trong giấy chứng nhận thành lập công ty hoặc điều lệ. Trên cơ sở đó, Tòa án cho rằng ông Phan Bá Hùng không có thẩm quyền ký Hợp đồng thay mặt cho Công ty VindoExim. Do đó, thỏa thuận trọng tài trong Hợp đồng này là không hiệu lực và quyết định trọng tài phải được hủy bỏ.
Điểm mấu chốt ở đây là Tòa án đã không xem xét có liên quan thư xác nhận của Mr.LiYanto và Mr.Inwanto trên cơ sở mà thư này đã được ban hành sau khi ký kết Hợp đồng và ngay cả sau khi tố tụng trọng tài đã được hoàn thành. Theo Tòa án, lá thư này xác nhận có thể không được sử dụng như là một thay thế cho văn bản ủy quyền, theo quan điểm của Tòa án, thư xác nhận ủy quyền này nên có vào thời điểm ký kết Hợp đồng.

Bình luận bản án: Quyết định trọng tài có thể bị hủy bởi Toà án Việt Nam

Có hai điểm chúng ta có thể rút ra bài học được từ bản án này:

 1. Phán quyết trọng tài có thể bị hủy bởi Toà án Việt Nam nếu thoả thuận trọng tài vô hiệu.  Nếu một bên có đủ căn cứ để chứng minh được rằng Hội đồng trọng tài đã ra phán quyết thuộc một trong những trường hợp phảu hủy theo quy định pháp luật, thì có quyền làm đơn gửi Toà án có thẩm quyền yêu cầu huỷ phán quyết trọng tài trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày nhận được phán quyết trọng tài.

 2. Tầm quan trọng của thẩm quyền thực tế đại diện công ty ký kết hợp đồng. Nếu hợp đồng được ký kết giữa đại diện không có thẩm quyền , nó có thể bị tuyên bố vô hiệu bởi tòa án Việt Nam.

 Tuy nhiên, Tòa án đã không xem xét thư xác nhận của Ông LiYanto và Mr.Inwanto  xác nhận rõ ràng thẩm quyền của ông Phan Bá Hùng liên quan đến Hợp đồng; Thư xác nhận chỉ mục đích của Công ty VindoExim phê chuẩn hành động ông Phan Bá Hùng trong việc ký kết Hợp đồng. Vấn đề pháp luật Việt Nam, Bộ luật dân sự sự quy định giao dịch dân sự do người không có quyền đại diện xác lập, thực hiện không làm phát sinh quyền, nghĩa vụ đối với người được đại diện, trừ trường hợp người đại diện hoặc người được đại diện đồng ý. Trong trường hợp này, thậm chí giả sử việc thực hiện ký kết Hợp đồng ban đầu này là chưa có thẩm quyền; có vẻ như Tòa án ít nhất là nên xem xét liệu các thư xác nhận phê chuẩn việc ký kết Hợp đồng. Phê chuẩn này sẽ xác nhận thỏa thuận trọng tài, loại bỏ các cơ sở cho phán quyết trọng tài phải được hủy bỏ.

Lawyervn.net